સમાજનો પેચીંદો પ્રશ્ન :- સેક્સ, વાસના અને આદર

(લેખ જૂનો છે. એના કેન્દ્રમાં બળાત્કારના પાવર પોલિટિક્સનો મુદ્દો છે. હૈદરાબાદ કે ઉન્નાવના સ્તરની અતિ ક્રૂર હિંસાની ચર્ચા આમાં નથી કરાઈ)

સેક્સ પવિત્ર ચીજ છે. એના બે પાયા છે : વાસના અને આદર. વાસના બૂરી નથી. જેમ દરિયાના પાણી પર તરંગો જન્મે એમ માણસના મનમાં વાસનાઓ (ઇચ્છાઓ) પ્રગટે જ. કુદરતી ગોઠવણ એવી છે કે યુવાન નર ગમે ત્યારે બીજારોપણ માટે તૈયાર થઈ શકે. બીજી તરફ, કુદરતની એવી પણ ગોઠવણ છે કે નારી પોતાની સ્ફૂરણા અને સમજને આધારે અમુક જ નરને નિકટ આવવા દે છે. પાત્રપસંદગી એ સ્ત્રીમાત્રનો માદાસહજ મૂળભૂત અધિકાર છે.

કુદરતની રચના તો એવી જ છે કે પુરુષ ગમે તેટલો કદાવર હોય તોપણ સ્ત્રીની અનુમતિ વિના એ સમાગમ કરી શકતો નથી. પણ કુદરતને આપણે ઘોળીને પી ગયા છીએ. શસ્ત્ર કે સામાજિક દરજ્જા જેવી કૃત્રિમ સત્તાના જોરે પુરુષો દુષ્કર્મ ગુજારી શકે છે. આવું ફક્ત પછાત માનવજાતિમાં જ શક્ય છે, સુધરેલા પ્રાણીઓમાં નહીં.

મૂળ સમસ્યા છે પાવર પોલિટિક્સની.

સેક્સ જેવી સુંદર ચીજમાં પુરુષની કૃત્રિમ સત્તાનું, ખાસ તો સંપત્તિનું રાજકારણ ઘૂસી ગયું છે. સ્ત્રીને પુરુષ પોતાની સંપત્તિ ગણતો આવ્યો છે. સ્ત્રીના મગજમાં એવું ઘુસાડવામાં આવ્યું છે કે તારું કૌમાર્ય, તારું ચારિત્ર્ય એ જ તારી 'અંતિમ મૂડી’ છે, દુષ્કર્મથી તું 'સર્વસ્વ’ ગુમાવે છે, આબરૂ ગુમાવે છે...

બકવાસ, નિર્ભેળ બકવાસ. પીડિતા આબરૂ નથી ગુમાવતી. આબરૂ તો દુષ્કર્મીએ જ ગુમાવી ગણાય. પીડિતા જે ગુમાવે છે એ છે પાત્રપસંદગીનો પોતાનો મૂળભૂત અધિકાર. આ અધિકાર પરની તરાપનું બીજું નામ છે દુષ્કર્મ.

અહીં આવે છે સેક્સના પાયામાં રહેલું બીજું તત્ત્વ. એ છે આદર. જંગલના સિંહે ગમે તેટલી વાસના છતાં સિંહણની અનિચ્છાને આદર આપવો જ પડે છે. પણ આપણામાં ઊંધું છે. આપણામાં 'સ્ત્રી તો ના પાડયા કરે’ એવી વૃત્તિને જાણીબૂઝીને વકરાવવામાં આવે છે.

'શોલે’માં પેલો વીરુ 'કોઈ હસીના જબ રુઠ જાતી હૈ તો ઔર ભી હસીન હો જાતી હૈ’ એવું ગાતાં ગાતાં બસંતીના વિરોધ છતાં નફ્ફટ થઈને બસંતીના માથે પડે છે, એને જકડે છે, એને ચૂમે છે. પછી શું થાય છે? બસંતી પોલીસ ફરિયાદ કરે છે? ના, બસંતી માની જાય છે. એ જોઈને આપણે રાજી થઈએ છીએ.

મીઠાં રિસામણાં-મનામણાંની પ્રણયલીલા જેટલી સુંદર ચીજ છે એટલી જ ગંદી ચીજ છે સ્ત્રીના ગંભીર ઇન્કારને અવગણવાની વૃત્તિ. પુરુષોની આ વૃત્તિ માત્ર કાયદા-કાનૂનથી કે નૈતિકતાના ઉપદેશથી દૂર નથી થવાની. એ માટે નર-માદાએ મળીને બચ્ચાને નાનપણથી કેળવવું પડે.

દીકરો ભવિષ્યમાં બળાત્કારી ન બને એ માટે પપ્પાઓએ સમજવું રહ્યું કે પત્નીઓ એ કંઈ કાર કે મકાન જેવી પ્રોપર્ટી નથી. પત્નીને વાતે વાતે હૈડ હૈડ કરનારા અને એના વિરોધનો વીટો-પાવર દ્વારા વીંટો વાળનારા પપ્પાઓ એમના દીકરાને અજાણતાં એવું શીખવે છે કે નારી તો ના પાડે, પણ પછી એ ઝૂકે જ.

બીજી તરફ, ખુદ પોતે જે નારી છે એવી મમ્મીઓ પણ બહેન પર દાદાગીરી કરનાર ભાઈને (વહાલા પુત્રરત્નને) સીધો કરવામાં ચૂકી જાય છે. બાળક બાળક છે. ટિપિકલ ભાષામાં કહીએ તો, કૂમળો છોડ. એ સીધો ઊગે એ જોવાની ઠીક ઠીક જવાબદારી માળીની (મા-બાપ)ની છે.

આ ઉપરાંત સમગ્ર સમાજની પણ ઘણી જવાબદારી છે. માધ્યમોમાં ચારે તરફ સ્ત્રી-દેહની ઉત્તેજક નુમાઈશ જોઈને પુરુષો વકરી રહ્યા છે અને સ્ત્રીઓ વધુ બોલ્ડ થઈ રહી છે. સ્ત્રીના અધખુલ્લા શરીરથી, રમતિયાળ દિલ્લગીથી કે ઢીલા ઇન્કારથી પુરુષો કન્ફ્યુઝ થઈ રહ્યા છે. આ બધી બાબતોને એ 'ગળાના સમ’ જેવું આમંત્રણ સમજી બેસે છે. આવામાં અબળા નારીએ પણ પુરુષની લાચારી (વાતે વાતે પાણી-પાણી થઈ જવાની ર્હોમોનલ પ્રકૃતિ) સમજવી રહી.

સ્ત્રી અને સેક્સના મામલે સૌથી સફળ પુરુષો સૌથી વધુ કન્ફ્યુઝ થતા હોય છે. એમની ગાડી બહુ જોરમાં દોડતી હોય છે. સાઇકલમાં સાદી બ્રેક ચાલે, પણ વિમાનમાં હાઇડ્રોલિક-ન્યુમેટિક બ્રેક જોઈએ. થાય છે ઊંધું. સફળતાના માર્ગે પુરુષ જેમ જેમ ઝડપ પકડે છે એમ એમ એની બ્રેક નબળી પડતી જાય છે.

એમાં વળી કેટલીક સ્ત્રીઓ પુરુષની કામુકતાનો લાભ લઈને આગળ વધવા તત્પર હોય છે એ જોઈને પુરુષો વધુ ભુરાંટા થાય છે. એક સ્ત્રી જ્યારે સત્તાધારી પુરુષની વાસનાનો લાભ લે છે ત્યારે બીજી ભળતી જ નિર્દોષ સ્ત્રી પર ખતરો વધે છે. પેલો પુરુષ એવું માનવા લાગે છે કે અગાઉની સ્ત્રીની જેમ પછીની સ્ત્રી પણ લાભ ખાટવા તત્પર હશે. પછી લોચા પડે છે. ટૂંકમાં, સેક્સના રાજકારણમાં સ્ત્રી પણ કુશળ ખેલાડી હોઈ શકે એનો ઇન્કાર થઈ શકે તેમ નથી.

એટલું વળી સારું છે કે જઘન્ય દુષ્કર્મ નિયમ નથી, અપવાદ છે. મોટા ભાગના પુરુષો પિતા-પુત્ર-ભાઈ-પતિ-મિત્ર-પ્રેમી તરીકે ઠીક ઠીક ભરોસાપાત્ર હોય છે. પણ સ્થિતિ સુધારાને બદલે બગાડા તરફ આગળ વધી રહી છે.

એશ-ટેસ-સફળતા-ઐયાશી તેજીમાં છે. નૈતિકતા, ચારિત્ર્ય, સંયમ, વિવેકના લેવાલ ઘટી રહ્યા છે. જાતીયતાને 'અલ્ટિમેટ જલસાની ચીજ’ તરીકે બહુ વધારે પડતું મહત્ત્વ અપાઈ રહ્યું છે. કામના સ્થળે સહમતી-બળજબરી-લાચારીથી બંધાતા કામ-સંબંધો વધી રહ્યા છે.

સ્ત્રીની બોલ્ડનેસ જેટલી વધી છે એટલી એને પચાવવાની પુરુષોની પાચનશક્તિ વધી નથી.

'સુધરેલા સમાજ’માં પુરુષોની સરખામણીમાં સ્ત્રીની વસતિ જોખમી હદે ઘટી છે.

શ્રમનું પ્રમાણ ઘટવાથી અને સુખ-સગવડ વધવાથી પુરુષોની વાસનામાં અકુદરતી વધારો થઈ રહ્યો છે.

આવી અનેક વધઘટોના સરવાળે સેક્સ-ક્રાઈમ્સ વધી રહ્યા છે. આ સ્થિતિનો મુકાબલો એકલો પુરુષ કે એકલી સ્ત્રી કરી શકે તેમ નથી. સેક્સની પવિત્રતા જાળવી રાખવા માટે નર-નારીએ આમને-સામને નહીં, અડખે-પડખે ઊભાં રહેવું પડશે. સંસારના બે મૂળભૂત પક્ષ નર અને નારી સામસામે આવી જાય એ સ્થિતિ કોઈ રીતે ઇચ્છનીય નથી.

આમ પણ જગતમાં અમીર-ગરીબ, દલિત-સવર્ણ, હિ‌ન્દુ-મુસ્લિમ, પૂરબ-પ‌શ્ચિ‌મ... આવાં અનેક સંઘર્ષોથી આપણે હાંફી જ રહ્યા છીએ. આ બધી બબાલો ઓછી છે કે એમાં સ્ત્રી-પુરુષ સંઘર્ષ ઉમેરીએ? ના, આ ભૂલ કરવા જેવી નથી.

સાભાર :-
આ લેખ fb મિત્ર દીપકભાઈ સોલિયા દ્વારા આપવામાં આવેલ છે.